Аавыгаа хөдөөлүүлэх буяны ажлаас тэмдэглэл

1. Аав маань эцсийн амьсгаагаа хураасны дараа СХД-ийн эмнэлгийн асрагч ажилтан аавын маань цогцосыг хэрхэн зөв байдлаар нойрсуулахыг гүйцэтгэж байгаа нь мэргэжилдээ үнэнч, тусч хүний занг харуулж байлаа.

2. СХД-ийн тэр оройн жижүүр эмч хэрхэн шарилыг хадгалуулах, нас барсан тухай эмнэлгийн магадлагаа бичиг, шарилд задлан хийлгэх эсэхийг асууж байгаа зэрэг нь бидэнд аливааг ойлгож мэдэх, цаашдын ажилд тустай болсон.

3. Аавыгаа бурхан болсныг ах дүү төрөл төрөгсөд, найз нөхдөд нь утас, мессежээр мэдээ хүргүүлэх ажлыг цаг алдалгүй хүргэх нь зүйтэй байдаг юм байна лээ. Бид мессежендээ аавынхаа нэрийг бичих, эсвэл мессежийг илгээж байгаа өөрийнхөө нэр, ээжийнхээ нэр зэргийг дурдаагүйгээс болж ганц нэг айлыг сандаргах, чухам хэн нас барчихаад байгааг зөв ойлгуулаагүй алдаа сүүлд харагдсаныг санууштай.

4. Орой ээжийн гэрт ээжийн хүргэн ах Даваажавын зөвлөлгөөнүүд, аав тань олонтойгоо хүн байсныг санаарай, машин тэргийг засдаг бурхан хүн байсныг санаарай, хөдөөлүүлэх, чандарлахаа үлдэж байгаа гэргий, дүү нартайгаа зөвлөлдөхийн зэрэгцээ аавынхаа ээж, аавынхаа дүү нартай заавал зөвлөлдөж шийдэх нь зөв зохистой, дараа нь эргэлзээ тээнэгэлзээгүй байдгийг учирлан надад тайлбарлаж байсан нь мөн ч их тустай байлаа.

5. Орой би ажил дээрээ ирж, дүү нар, ээжтэйгээ хамт зургийн альбомоос сонгож авсан аавынхаа зургийг компьютерт оруулж, томруулж 3 хувь хэвлэж, УБ Буян компанийн мэдээллийг интернэтээс хайж үзсэн нь маргаашын хөөцөлдөх ажлуудад бага ч гэсэн хэрэгтэй байсан.

6. Аав маань үдээс хойш нас барсан тул маргааш өглөөнөөс нь хөдөөлүүлэх ажлыг би хариуцан авч, будаалуулах ажлыг дүүдээ хариуцуулан, гэр орны ажилд бусад 3 дүү маань ээж болон хамаатануудад туслахыг хуваарилсан байсан тул, миний ажил маргааш өглөөнөөс нь эхэллээ.

7. Алтан сав нээх ламд очих, хайрцаг, чулуу бэлтгэх, газар авахдаа лам авч явах, нас барсныг бүртгүүлэх, оршуулгын үед хийгдэх зан үйл, ёс горимуудаас зөвлөх зэрэг ажлуудад ээжийн хамаатан Б.Насанжаргал ах маань машинтайгаа аавын дүү Цэцгээ эгч, бид хоёрыг авч явж, энэ өдөртөө амжуулж өгсөн нь хамаатан хүн гэдэг ийм үед л тус болох ёстойг ойлгуулсан хэрэг болсон.
Тэнхлүүлэн явахад тэмээгээр тусалснаас Тэвдэж явахад тэвнээр тусалсан нь дээр.

8. 14-ны өдрийн өглөө Сүхбаатар аймагт байсан аавын дүү нар ирж, тэдэнтэйгээ авсан газар руу очиж ухаж бэлтгэх, захиалсан хайрцаг, чулуугаа бэлэн болж байгаа эсэхийг очиж үзэх, маргаашийн хөдөөлүүлэх үйл явц аль замаар явж, аль замаар буцаж ирэхийг шалгаж, хэрхэн хөдөөлүүлэх вэ, ямар ариутгал гэх мэт ёс үйлдэхийг, хэн гэдэг ламаар хөдөөлүүлэх явцаа удирдуулахаа шийдэж, ламаа гэрт нь хүргэж өгч, маргааш өглөө нь ирж авахаа ярилцаж, аймгаас ирсэн аавын дүү нарт нь болж өнгөрсөн хийж гүйцэтгэсэн ажлуудаа тайлбарлан ярьж, хөдөөлүүлэх ламаасаа юу бэлтгэхийг асууж, шарил хадгалуулсан байсан 3-р эмнэлгийн хариуцсан эмч ажилтантай утсаар ярьж маргааш өглөө 7:40-д хөдлөхийг хэлж гэх мэт ажлуудыг амжуулсан.
Энэ ажилд маань их тус болсон аавын хамаатан Нямсүрэн ахдаа баярласнаа илэрхийлэхээс аргагүй.

9. 15-ны өглөө эртлэн босож 3-р эмнэлгийн шарил хадгалахдаа 5:40 минутад очиж, эмч нартай уулзаж, хөдөөлүүлэх ламын хэлсэн ёсуудыг эмч нар сурамгай нь аргагүй гүйцэтгэж, мэргэжлийн чадвараа харуулж байгаа нь бахархмаар байсан.
Өглөө 7:40 цаг ч боллоо. Хөдөөлүүлэх үйл явц ч эмнэлгээс эхэлсэн, 15-ны Даваа гариг, баяр наадмын дараах ажлын өдрийн 100 айлын машины бөглөрөөг эс тооцвол хөдөөлүүлэх явц сайн болж өнгөрсөн.

10. Гэрт дүү нар, аав ээжийн дүү нар, хамаатан саднуудын хамтын оролцоотой буй болсон будаалгын ажил амжилттай болж, хөдөөлүүлсэн лам маань зохих шашны номыг хурж, шашны талаас нь дуусгаж, хол ойрын хамаатан, садан, танил нөхдүүд гэр гэртээ хариж, 49 хоногийг дуусталх буян хурааж, бурхан болсон аавыгаа урд зүгтээ эрдэм номтой хүү болон төрөхийг нь хүлээх үлдсэн билээ.


on September 21, 2007

Лам нарын тус, тэдний утас


Алтан савыг нээсэн - Гэсэр сүмийн хамба лам Гончигсүрэн: 99092007
Газар хөндөх ёсыг гүйцэтгэсэн - Эрдэнэбаяр лам 99125516
Хойдохыг даасан - Гандан хийдийн хойдохыг даадаг ганц лам
Хөдөөлүүлэх ёсыг үйлдсэн - Батсайхан лам 91158093

Б.Насанжаргал ах маань Цэцэгээ эгч бид хоёрыг Гэсэр сүмд хүрээд ир, би цаанаас ирье гэснээр бидний шашин номтой холбоотой ажил эхэлж, бүх зүйл амжилттай сайхан болсон билээ.

Алтан савыг нээх ламдаа цэнхэр хадаг, дээлийн торго барьдаг ёстой юм байна.
Газар хөндөх ёсыг гүйцэтгэсэн ламдаа хадаг, 30000 төгрөг барьсан.
Хойдохыг даасан ламдаа нас барсан хүний нэр, хүйс, нас, хэзээ бурхан болсныг бичсэн цаас, хадаг, дээлийн торго, 30000 төгрөгийг заавал гэрт нь аваачиж өгч барьдаг ёстой юм байна.
Хөдөөлүүлэх ёсыг үйлдсэн ламдаа хадаг, 60000 төгрөг барьсан.

Дээрх мөнгө нь бол заавал байх ёсгүй юм билээ. Бид л буян санаж, тус болж байгаад тань талархаж байна, цаашдын буяны ажилдаа зарцуулаарай гэж өгсөн хэрэг юм.
Лам нартаа дээлийн торго өгдөг нь лам хүнийг хүндэтгэж, эрт дээр үед даавуу, торго ховор байх үед үүссэн лам хүнийг шалдан явуулахгүй байх ёс горимтой холбоотой гэж ойлгосон.

on September 21, 2007

Тус болсон хүмүүс их байнаа



Бурхан болсон аавын маань эхнэр, үр хүүхэд, төрөл төрөгсөд, хамаатан садан, найз нөхөд гээд бүхий л хүмүүст бид аавынхаа хойдын буяны ажлыг сайн гүйцэтгэсэн, цаашид ч буяныг хичээж амьдарсаар, өөрсдөө ч үр хүүхэддээ буянаа харуулж өөд болно гэж бичмээр санагдлаа.

- Даваажав
- Б.Насанжаргал
- Нямсүрэн
- Ё.Наранцэцэг
- Д.Цэцгээ, Д.Шинэжил
тэргүүлэн
- Эмч, сувилагч, асрагч нар
- Ээжийн эгч, дүү нар
- Аавын ээж, аавын дүү нар
- Аавын хамаатан, садангууд
- Номын сангийн удирдах ажилтанууд, Нярав Оюунаа эгч, номын санч Ж.Энхтуяа
- Далайгийн ажлын Ус оюу ХХК-ийнхан, Хорлоогийн найз нөхөд, Лукагийн найзууд, Дамиагийн ажлынхан
- Миний хадмын талынхан, эмэгтэй дүүгийн хадмын талынхан
- Миний их сургуулийн ангийнхан
- Аавын найз нөхөд
нартаа хүн чанараа харуулж, буяны ажилд тус болсонд талархал илэрхийлье.

Мартахаасаа өмнө

on September 21, 2007

- Өнгөрсөн өдрөөс төд дэхь хоног дээр буян сайн үйлд гэж Алтан сав нээхэд гарч ирдэгийг бид хөдөөлүүлсэн лам Батсайхантайгаа ярилцсанаар,

аав маань 4 дэхь өдөр нас барсан тул түүний өмнөх өдөр 3 дахь өдөр бүр буянаа сайн үйлдэж байхаар сольсон юм.
Ганцхан өдөр их мөнгө төгрөг зарцуулан барин буян үйлдэж байснаас нас барсан хүндээ 7 хоног бүрийн нэг өдөрт зориуд буян үйлдэж байх нь зөв гэж Батсайхан лам зөвлөсөн юм.

Учир нь шашны номондоо талийгаачид зориулж бүтээлгэсэн бурхан нь талийгаачийг хөтлөн явж 7 хоног бүрийн нас барсан гаригт нь буян нүглийг нь дэнслүүлж, нийтдээ 7 удаа дэнслүүлсний эцэст дараагийн сайн төрөлд нь хүргэдэг ёсыг тайлбарлуулан мэдэж авсан юм.

- Төдөн ам бүлтэй айл тийм ийм заслын ном уншуулаарай гэж Алтан савыг нээхэд хэлдэгийг бас дараах байдлаар зөв ойлгох ёстойг Батсайхан лам хэлж өгсөн:

Нас барагчийн хамаатан саднуудад, эсвэл оршуулгын ёслолд ирж оролцож байгаа айл өрхийнхөн тэр үед хэдүүлээ нэг гэртээ амьдарч байгаатай хамаатайгаар энэ тоог ойлгоорой гэсэн юм.

Жишээлбэл, Алтан савыг нээхэд 8 ам бүлтэй айлууд тийм тийм заслын ном уншуулаарай гэж гарсан гэж бодъё.
Тэгвэл хэн нэг ураг төрлийн нь 8 ам бүлтэй айлын том хүү нь эхнэр аваад тусдаа гарсан бол тэр айлыг 7-уулаа амьдарч байгаагаар тооцох нь зөв юм байна.

Өөр нэг жишээ гэвэл, хэн нэгэн нь тухайн үед өөр газар оронд яваад гэртээ байхгүй байсан бол 8 ам бүлтэй гэдэггүй юм байна.

Харин аав ээж 5 хүүхэд нийлээд 7 ам бүл мөртлөө эмээ, эсвэл өвөөтэйгээ 8-уулаа нэг гэрт амьдарч байсан бол заслын номыг нь уншуулах нь зүйтэй гэнэ.


- Сүнсийг хооллодог сүрийн гурил гэдэг зүйлийг Хөдөөлүүлэх ёслолыг үйлдэх ламаасаа хөдөөлүүлэхээс өмнөх өдөр нь ном уншуулаад авах хэрэгтэй юм байна,
тэр гурилаа орой бүр баруун хаянадаа аргалын цог дээр уугуйлаж хэрэглэнэ. Тэрхүү сүрийн гурилын утаагаар нь сүнс хооллодог гэж шашны номонд заасан гэнэ.

- Алтан сав нээхэд хайрцагт нь хамт хийж оршуулаарай гэдэг 9-н эрдэнэ, нөмрөг, толгойн хадаг, талийгаачийн эдлэж хэрэглэж байсан зүйлсээс авч үлдэж хэрэггүй гэх мэт зүйлүүдийг
Оршуулах ёслолыг үйлдэх өглөө Шарил хадгалахын эмнэлгийн эмч (Батсайхан 99289191) нартаа өгч, тэднээр туслалцуулж, зааврыг нь дагаж
шарилын хайрцаг дотроо шарилаа тойруулан эвтэйхэн хийж, тагыг хагас нээх үед ил харагдахгүйгээр, унжиж цувахгүйгээр хийдэг юм байна лээ.

Хөдөөлүүлэхийн өглөө, эмнэлгээс шарилыг авч хайрцагт нь хийхдээ Алтан савыг нээхэд хэлж өгсөн ямар жилтэй хүн байна, тэр хүн нь өглөө эртлэн босож, хайрцагт шарилыг эмч нартай хамжин хийх үедээ хайрцаг саванд хийж, хамт оршуулах зүйлүүдийг хийчихдэг юм байна.

Хойдохыг даасан ламаар тарнидуулсан элсийг хөл талд нь зогсоод толгой тал уруу нь 3 удаа цацаарай гэж өгсөнийг Шарилын эмч нар сурамгай гүйцэтгэдэг юм байна лээ.
Түүнээс бус хамаатан садануудаас тэгж ч хий, ингэж ч хий гэж буруу, зөв сургамжилж байсан нь тун ойлгомжгүй, хэцүү мэт байсан юм.

Оршуулахын өглөө, бүх хүмүүс салах ёс гүйцэтгэдэг зориулалтын өрөө 3-р эмнэлэгт байдгийг мэдэж авсан. Тэр өрөөнд хайрцгаа эхэлж оруулаад, хайрцаг дотроо Ясыг барих хүн нь эмч нартай хамтарч, шарилыг эмнэлгийн тэргэнцэрээс хайрцагт нь өргөж хийдэг. Энэ үед хайрцагт хийх ёстой бүх зүйлийг бэлтгэн авч очсон байх хэрэгтэй.

- Оршуулах газрыг анх хөндөхдөө байгаль дэлхийгээ аргадаж, ном уншуулж, идээ будаа өргөсний дараа хөндөж, тэг тавьж, зурдаг юм байна.
Газар руу явахдаа самбай хадаг, цайны бүтэн идээ, багахан тавгийн идээ засах печень, чихэр, сүү, мөн арц, хүж, арц хүжээ баагиулах шүдэнз, хуурай аргал хомоол авч явдаг юм байна.

Газар руу авч явж байгаа хадаг нь самбай төрлийнх байдгийг, сүү нь 500 граммаас багагүй, 1 л орчим байх ёстойг анхаараарай.

Алтан савыг нээхэд

on September 21, 2007

Нас барсан хүний Алтан савыг нээх гэдэг бол хамгийн эхний зайлшгүй алхам юм байна.

Алтан савыг лам бүр нээдэггүй, тодорхой хэдхэн лам байдаг гэж сонссон.
Миний аавын алтан савыг Гандантэгчинлэн хийдийн зүүн талын гэр хорооллын зүүн талд байдаг Гэсэр сүмийн хамба Гончигсүрэн лам нээсэн.

Алтан савыг нээлгэхээр очсон хүн Ламдаа барих цэнхэр хадаг, дээлийн торго, өөрсдийн бодлоор мөнгө төгрөгөө бэлтгэж очихоос гадна үзэг, цаас авч очиж, ламын хэлсэн үг бүрийг алдаа мадаггүй бичиж авах нь зөв юм байна.

Алтан савыг нээхдээ лам нь таниас талийгаачийн төрсөн оныг, ямар жилтэйг асууж, харицуулан үзээд, нас нь жил, төрсөн онтойгоо тохирч буйг нягталсны дараа, нас барсан хүнийг оршуулахтай холбоотой 13-15 зүйлийг нэг бүрчлэн хэлж дууссаны дараа ламаас тодруулж асуух сэтгэлд хургасан бодлууд, төрөл төрөгсөд, ах дүүгийн нь асуугаарай гэснийг алдалгүй асууж, хариултуудыг бичиж авах нь зүйтэй.
Жишээлбэл, талийгаачийг гэртээ авчирч, гэрээсээ хөдөөлүүлж болох уу, одоо бол эмнэлгийн шарил хадгалах газарт байгаа гэж асуух ч юм уу.
Лам асуулт бүрт тань зохих нэг л хариултыг өгөх ёстой юм. Ямар нэг эргэлзээ бодолтойгоор ламын өрөөнөөс гарч хэрэггүй шүү.

Дараа тодруулж асуух зүйл гарч магад гэж бодоод ламынхаа утсыг авах нь зөв.

Миний аавын алтан савыг нээхэд:
- Өнгөрсөн өдрөөс 25 хоног дээр буян номыг сайн үйлд
- 7 ам бүлтэй айлын засал: Гурван гүрэм, Жанаг чагдаг, Сундуй, Дашзэвэг, 8 гэгээн
- Бар, туулай жилтний засал: Ногоон дарь эх, Ширнэн, Санжид Молом, Дүншиг, Нийтийн ганшиг

Ямар жилтэй хүн эхэлж яс барих, 25 хоног дээрх буян үйлдэх, 7 ам бүлтэй айлын засал зэрэгт тодруулж ойлгох зүйл байдгийг энэхүү блогын бусад хуудаснуудад бичсэн байгааг олж үзээрэй.

Comments